روغن های موتور بنزینی در کشور توسط شرکت ها و پتروشیمی های مختلفی تولید می شود که به دلیل ویژگی های متفاوت موتور خودروها، تنوع محصولات روغن های بنزینی نیز زیاد است. استانداردهای روغن موتور بنزینی علائم خاصی دارند.
در حال حاضر استانداردهایی برای نام گذاری روغن های بنزینی وجود دارد که نشاندهنده ویژگی آن محصول می باشد. ابتدا در خصوص استانداردهای موجود نکاتی را بیان می کنیم.
عبارت API مخفف American Petroleum Institute بوده و به معنی موسسهی نفت امریکا است. این نام به نوعی تبدیل به استاندارد و تعیینکنندهی سطح کیفی روغنهای موتور شده است.
برای موتورهای بنزینی و دیزلی API دارای نمادی منحصربهفرد است. برای موتورهای بنزینی از حرف S و برای موتورهای دیزلی از حرف C استفاده میشود.
بنابراین اگر روغن موتوری برای موتور بنزینی مناسب باشد به شکل API S شروع میشود و روغنهای مناسب برای موتورهای دیزلی با عبارت API C آغاز میگردند.
البته این تمام ماجرا نیست و نمیتوان میزان کیفیت روغن را تشخیص داد. در این استاندارد برای روغن موتورهای بنزینی پس از حرف S یکی از حروف A تا N درج می شود.
در این طبقهبندی هرچه به سمت حرف A میرویم از سطح کیفیت روغن کاسته میشود و حرکت به سمت حروف N و J نشانگر افزایش سطح کیفیت است.
از این رو یک روغن موتور بنزینی با مشخصه API SN از بالاترین کیفیت و با مشخصه API SA از پایینترین سطح کیفی برخوردار است.
بنابراین می توان گفت شاخص های قدیمی به صورت …SA /SB/SC/SD/SE/SF است که این روغن موتورها از کیفیت پایینی برخورداند.
استفاده از این روغن موتورها در خودروهای امروزی کاملا منسوخ است. امروز بیشتر از روغن موتورهایی با شاخص SJ/SL/SM/SN استفاده میگردد.
استاندارد SAE مخفف عبارت Society Of Automotive Engineers و به معنی انجمن مهندسین خودرو است. این استاندارد از اعدادی بین 0 تا 60 تشکیل شده و در برخی مواقع حرف W نیز در آن دیده میشود. استاندارد SAE به نوعی تعیینکننده ویسکوزیته روغن موتور است.
ویسکوزیته روغن مشخص می کند این محصول در چه شرایط آب و هوایی و با چه نوع موتوری کارکرد مناسب دارد. عدد 0 در این استاندارد نشاندهنده کمترین میزان گرانروی بوده و نمایانگر روغنی است که به راحتی جاری میگردد.
در عوض با حرکت به سمت عدد 60 میزان گرانروی افزایش میباید و SAE 60 نشانگر روغنی با گرانروی بسیار بالا است که یعنی سخت جاری میشود.
عدد اول قبل از حرف W نشان دهنده گرانروی روغن موتور در دمای پایین (فصل زمستان) است و هر مقدار این عدد کوچک باشد روغن موتو رقیق تر است یا به اصطلاح گرانروی پایین تری دارد.
این عدد نقش مهمی در استارت اول در روزهای سرد زمستان دارد. زیرا برای روغن کاری موتور در این حالت روغن موتور باید به مراتب رقیق باشد تا روانکاری به خوبی انجام شود زیرا به علت سرمای هوا در فصل زمستان ممکن است روغن موتور به مراتب غلیظ تر شود.
در نتیجه حرکت آن بین قطعات مکانیکی موتور به کندی انجام شود که این امر باعث آسیب به موتور و خوردگی قطعات به دلیل روانکاری نادرست داخل موتور میشود. بنابراین هرچه این عدد کوچکتر باشد، روغن موتور رقیقتر است و به شما این اطمینان را می دهد که در همان استارت اول کل اجزای داخلی موتور روغن کاری شده و موتور به راحتی روشن شود.
عدد دوم بعد از حرف W نشان دهنده غلظت روغن موتور در درجه حرارت های بالا است و هرچه این عدد بزرگتر باشد غلظت روغن موتور بالاتر و یا به اصطلاح سنگین تر است.
برای مثال اگر شما در شهری مثل اهواز زندگی می کنید که دمای هوای آن ممکن است تا 40+ درجه سانتی گراد افزایش پیدا کنید. پس بهتر است روغن موتوری انتخاب کنید که با توجه به گرمای هوا و گرمای داخلی موتور خاصیت روانکاری خود را از دست ندهد.
یعنی غلظت آن به مقداری کافی باشد. چون ممکن است روغن موتور در این شرایط (دمای بالای محیط و دمای داخلی موتور) کاملا رقیق شود و در نتیجه کارایی خود را از دست بدهد.
بنابراین بهتر است برای خرید روغن موتور به جدول زیر که نشان دهنده محدوده دمایی روغن موتور بر اساس گرانروی است، دقت کنید.
برای مناطق سرد سیر بهتر است از روغن موتور هایی استفاده شود که در دماهای پایین، رقیق تر هستند یا به عبارت دیگر گرانروی پایین تری دارند تا در هنگام اولین استارت در روز سرد به موتور خودرو آسیبی وارد نشد و موتور به راحتی روشن شود.
اگر گرانروی بالا باشد ممکن است در این شرایط روغن موتور به خوبی عمل روانکاری را در استارت اول انجام ندهد و همین امر موجب آسیب رساندن به موتور شما شود.
اردبیل، شهرکرد، تبریز، همدان، سنندج… از جمله شهرهایی هستند که بهتر است از روغن موتورهایی با گرانروی پایین استفاده کنند. برای مثال روغن های0W-20, 0W-30, 0W-40, 5W-30,05W-40….. برای این شهرها مناسب است.
برای شهرهایی که در مناطق گرمسیر کشور واقع شدهاند، روغن موتورهایی مناسب است که گرانروی بالایی دارند. ب
رای مثال شهرهایی چون بندرعباس، سیستان بلوچستان، اهواز، اصفهان، کرمان و… بهتر است از روغن موتورهایی استفاده شود که در دمای بالا گرانروی و یا غلظت بالایی دارند. برای مثال روغن موتورهای 10W-50,10W-40,20W-50,15W-50… انتخاب معقولانه ای برای این شهر ها است.